Deri greftleme, deri naklini içeren bir tür cerrahi işlemdir. Transplante edilen dokuya deri grefti denir.1
Deri greftleme genellikle şu durumların tedavisi için kullanılır:
Deri greftleri genellikle derinin büyük bir kısmı hasar gördüğünde kullanılır. Hasarlı deri gerektiğinde cerrahi olarak çıkarılır (eksizyon veya debridman ) ardından deri grefti o bölgeye uygulanır. Greftleme iki amaç için yapılır: gerekli tedavinin seyrini (ve hastanede geçen zamanı azaltmak) iyileştirmek ve deri grefti yerleştirilen alanın işlevini ve görünümünü iyileştirmek.
İki tip deri grefti vardır, daha yaygın olanı, bir patatesin soyulması gibi vücudun sağlıklı bir kısmından (verici alan) ince bir deri tabakasının çıkarılması şeklinde alınan kısmi kalınlıkta deri greftidir. İkincisi derinin tam kat alınarak verici alanın kendi içinde dikilerek kapatıldığı tam kalınlıkta deri greftidir. Tam kalınlıkta deri grefti, yaşayabilirlik açısında daha risklidir. Ancak, sezaryen izine benzer şekilde verici alanda sadece bir yara izi bırakır. Tam kalınlıkta deri greftlerinde verici alan genellikle alıcı alandan çok daha hızlı iyileşir. Kısmi kalınlıkta deri greftinde verici alan daha ağrılıdır ve iyileşme süresi daha uzundur. Ancak Kısmi kalınlıkta deri greftleri daha büyük miktarlarda alınabilir. Böylece daha fazla alanın onarılması mümkün olur. Kozmetik açıdan tam kalınlıkta deri grefti daha iyi sonuçlar verir.
İlk deri grefti 1. yüzyılda Hindistan'da yapıldı. En temel anlamıyla deri greftleme, cildin ve bazen de altta yatan diğer doku tiplerinin vücudun başka bir yerine nakledilmesidir. Deri alma ve nakil tekniği ilk olarak yaklaşık 2500-3000 yıl önce Hindularda adli cezalandırma aracı olarak kesilmiş burunların yeniden yapılandırılması için yapıldı.3 Modern anlamda greft kullanımı 19. yüzyılın ortasında tanımlanmıştır. 1869'da Reverdin pul greft kullanımını tanımlamıştır.4 Ollier ve Thiersch sırasıyla 1872 ve 1886'da kısmi kalınlıkta deri greftini tanımlamışlardır. Wolfe ve Krause sırasıyla 1875 ve 1893 yıllarında tam kalınlıkta deri greftini tanımlamışlardır.5 Günümüzde deri greftleme plastik cerrahide yaygın olarak kullanılmaktadır.6
Greftler kalınlıklarına, kaynaklarına ve amaçlarına göre sınıflandırılabilir. Kaynağa göre:
Allogreftler, ksenograftlar ve protez greftler genellikle geçici deri ikameleri olarak kullanılır, bu greftler enfeksiyonu ve sıvı kaybını önlemek için yara örtüsü görevi görürler. Vücut eninde sonunda bu greftleri reddetmeye başladığında uzaklaştırılmaları gerekecektir. Otolog greftler ve bazı işlenmiş allogreftler reddedilmeden kalıcı olarak vücutta kalabilir.8 Genetiği değiştirilmiş domuzlardan allogreft eşdeğeri deri materyali üretilebilir 9 Ayrıca bir balık türü olan tilapia'nın derisi de domuz derisinin bulunmadığı durumlarda deneysel çalışmalarda ve veterinerlik alanında ucuz ksenograft olarak kullanılır.1011
Kalınlığa göre:
Kısmi kalınlıkta
Kısmi kalınlıkta deri grefti (STSG: Split-thickness skin graft),
epidermis ve dermisin bir
kısmını içeren deri greftidir . Kalınlığı donör alanına ve uygulanacak
alanın ihtiyaçlarına bağlıdır. Greftin üzerine elle veya cihaz (ing:
mesher) yardımıyla delikler açılarak greft ağ şekline getirilir.
Böylece kapatılacak alan miktarı arttırılabilir. Kısmi kalınlıktaki
greftler sıklıkla geniş alanları kapatabildiği ve otorejeksiyon oranının
düşük olduğu için sıkça kullanılır. Aynı verici bölgeden ortalama altı
hafta sonra tekrar greft alınabilir.12 Donör bölge dermisten ve
etraftaki sağlam deriden epitelizasyon yoluyla iyileşir. İyileşme
süresince dönör alana pansuman uygulanması gerekir.
Tam kalınlık
Tam kalınlıkta deri grefti epidermis ve dermisin tüm katlarını içerir.
Donör bölge ya kendi içine dikilerek ya da kısmi kalınlıkta deri grefti
ile kapatılır.
Kompozit greft
Kompozit greft birden fazla doku türünü içeren grefttir. Deri ve altında
yer alan kıkırdak veya başka bir doku içerir. Burun alar kanat deri ve
kıkırdak eksikliği onarımında sıklıkla kullanılır. Dönör alan olarak
genellikle kulak seçilir.
Diğer hayvanlardan alınan greftler heterogreft veya ksenograft olarak adlandırılır. Tanım olarak, bu greftler vücudun günler ila birkaç hafta içinde reddedeceği geçici biyolojik pansumanlardır ve açık bir yaradaki bakteri yoğunluğu ile sıvı kaybını azaltmada faydalıdırlar.
Daha derin doku kayıplarında derinin tüm katlarını içeren tam kalınlıkta deri grefti gerekli olabilir. Genellikle greftin uzun dönemde kontraksiyonunun en aza indirilmesi gereken yüz ve el kusurları için bu greft tercih edilir. Genel kural, greft ne kadar kalın olursa, kontraksiyon ve deformite o kadar az olur.
Hücre kültürlüyle üretilen epitelyal otogreft (CEA), Greft ihtiyacı olan kişiden deri hücrelerini alınarak laboratuvar ortamında üretilir. Bu hücreler aynı kişiden alındığı için o kişinin bağışıklık sistemi grefti reddetmez. Ancak bu tabakalar çok ince olduğundan (sadece birkaç hücre tabakası kalınlığında) travmalara karşı dayanıksızdırlar ve tutma oranı genellikle %100'den azdır. İnce ve iyi korunmuş cilt dilimleri ve şeritlerini donörden çıkarmak için cerrahlar dermatom adı verilen özel bir cerrahi alet kullanır. Bu genellikle dermisin sadece bir kısmı ile epidermisi içeren bölünmüş kalınlıkta bir deri grefti üretir. Donör bölgesinde geride kalan dermis, her ikisi de yeni bir epidermis tabakası oluşturmak için yavaş yavaş çoğalan epidermal hücreler içeren saç folikülleri ve yağ bezleri içerir. Donör bölgesi aşırı derecede ağrılı ve enfeksiyona karşı savunmasız olabilir. Donör bölgesi ağrısını tedavi etmenin birkaç yolu vardır. Bunlar arasında deri altı anestezik ajanlar, topikal anestezik ajanlar ve belirli tipte yara örtüleri bulunur.13
Greft alındıktan sonra kaplanacak olan bölgeye dikkatlice yayılır. Birkaç küçük sütür veya cerrahi zımba ile yerinde tutulur. Greft başlangıçta, plazmatik imbibisyon adı verilen difüzyonla beslenir. Yeni kan damarları, alıcı bölgeden nakledilen cilde 36 saat içinde kılcal aşılama adı verilen bir süreçte büyümeye başlar. Greft altında sıvı birikmesini önlemek ve revaskülarizasyonu sağlamak için greft alıcı alana dikkatlice sabitlenmeli ve gerekirse greft üzerinde sıvıların dışarıya çıkması için küçük kesiler açılmalıdır. Bu kesiler sıvı drenajı sağlamanın yanısıre greftin kapladığı alanı genişletmektedir. Bununla birlikte, kesiler kozmetik açıdan güzel olmayan kesikli görüntüye neden olmaktadır.14
Hem ameliyat öncesi yara bakımı hem de ameliyat sonrası greft iyileşmesi için giderek yaygınlaşan bir yöntem, negatif basınçlı yara tedavisi kullanımıdır. Bu sistem, yaranın üzerine köpük formunda bir malzeme yerleştirilir, sonra köpüğün üzerine delikli bir tüp yerleştirerek cihaza bağlanır. Düzenek daha sonra bandajlarla sabitlenir. Vakum ünitesi negatif basınç oluşturur, pansuman hava sızdırmaz hale getirilir ve cihaz yara üzerindeki fazla kan ve sıvıları dışarı atar. Bu işlem tipik olarak greft bölgesinde temizliğin korunmasına yardımcı olur, yeni kan damarlarının gelişimini destekler ve greftin başarılı bir şekilde tutma şansını artırır. Negatif basınçlı yara tedavisi ayrıca, enfekte olmuş bir yaranın greft uygulanmadan önce greft uygulanabilir seviyeye gelmesine yardımcı olmak için de kullanılabilir. Deri grefti uygulaması deri nakli olarak da düşünülebilir.
Deri greft ameliyatı için riskler:
Ksenogreftlarde ret görülebilir. Bunu önlemek için, greft alan kişi genellikle uzun süre immünosüpresan ilaçlarla tedavi edilmelidir.
Çoğu deri grefti operasyonu başarılıdır, ancak bazı durumlarda greftler iyi iyileşmez ve tekrar greftleme gerektirebilir. Greft ayrıca iyi bir dolaşım açısından izlenmelidir.
Deri greftleme sonrası iyileşme süresi uzun olabilir. Greft alıcıları birkaç ay boyunca kompresyon giysisi giyerler ve bu kişiler uzun süreli ağrı ve işlev kaybından kaynaklanan depresyon ve anksiyete riski altındadır.15
Orijinal kaynak: deri greftleme. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page